Jip en Janneke. Dat was m’n favoriet vroeger. Ik had die kleine pocketboekjes met zwart/wit illustraties. Drie deeltjes of vijf? Ik weet het niet meer precies. Wat ik nog wel weet is dat ik een beetje jaloers was op de kindjes die het grote Jip en Janneke boek hadden, waar alle verhaaltjes in stonden. Want die had ook gekleurde illustraties en die vond ik zó mooi.

“Totdat m’n vriend ineens bekende dat hij er liever niet uit voorlas. Met voornaamste reden dat hij die korte zinnen nogal irritant vond.

Dus toen ik een dochter kreeg, was het grote Jip en Janneke boek een van de eerste voorleesboeken die ik kocht. Helemaal blij was ik ermee en tot mijn grote vreugde werd m’n dochter er ook graag uit voorgelezen. Win-win situatie zou je zeggen.
Totdat m’n vriend ineens bekende dat hij er liever niet uit voorlas. Met voornaamste reden dat hij die korte zinnen nogal irritant vond. En toen hij dat een paar maanden later aan een vriendin van mij bekende, zei zij ook nog eens dat ze het eigenlijk wel begreep. Dat sommige verhaaltjes wat achterhaald zijn, niet meer van deze tijd.

“Ik wist niet wat ik hoorde. Hóe konden ze míjn Jip en Janneke zo afzeiken!

Ik wist niet wat ik hoorde. Hóe konden ze míjn Jip en Janneke zo afzeiken!
Ja natuurlijk, sommige verhaaltjes zijn wat ouderwets, maar da’s ook niet zo gek als je bedenkt dat die in de jaren ’50 zijn geschreven. Maar dat is toch juist het charmante eraan, vond en vind ik nog steeds. Boodschappen bij de groenteman halen die nog op de rekening gezet mogen worden, kapotte kleren waar een stuk in gezet wordt om opnieuw te gebruiken, Janneke die speciaal een broekje aantrekt om van de dijk te mogen glijden en op bezoek gaan bij de boer om de vogels te helpen verjagen.

“Een tijd waarin Jip van z’n vader niet mag huilen, omdat jongens dat niet doen en schoonmaken een klus voor meisjes is en niet voor jongens.

Een tijd waarin dingen simpeler leken te zijn, veiliger en vertrouwder. En ja, daar hoort ook bij dat de moeders thuis zijn en de vaders af en toe het verhaaltje in komen fietsen. Een tijd waarin Jip van z’n vader niet mag huilen, omdat jongens dat niet doen en schoonmaken een klus voor meisjes is en niet voor jongens. Een tijd waarin gezonde voeding nog niet zo’n moreel relevante boodschap was, dus Jip en Janneke stukken chocola en grote bekers chocolademelk krijgen. Een tijd waarin Piet simpelweg nog Zwarte Piet heet.

Dus ben ik me af gaan vragen: hoe slecht is dat eigenlijk voor kinderen? Zou m’n dochter een achterhaald wereldbeeld krijgen als ik alleen maar Annie M.G Schmidt zit voor te lezen?

“Ik denk dat de ogen en oren van kinderen op hele andere dingen letten dan die van ons.

Waarschijnlijk wel als dat echt het enige is dat ze hoort. Maar verder denk ik het eigenlijk niet. Ik denk dat de ogen en oren van kinderen op hele andere dingen letten dan die van ons. Daar waar ik lees dat Janneke nog speciaal een broekje in plaats van een rokje moet aantrekken om van het dijkje af te glijden, hoort m’n dochter dat Janneke in de brandnetels terechtkomt en dat dat pijn doet. En daar waar ik lees dat Jip niet mag huilen, omdat jongens dat niet doen, hoort m’n dochter vooral dat Janneke in een driftbui Jip van een kruk aftrekt.

“Vrouwenbewegingen maakten er een punt van dat de pop zo smal was dat in real life haar organen niet meer in haar lijf zouden passen.

Het is hetzelfde als de Barbiepoppen waar ik vroeger mee speelde. Vrouwenbewegingen maakten er een punt van dat de pop zo smal was dat in real life haar organen niet meer in haar lijf zouden passen. Dat zou niet goed zijn voor het zelfbeeld van meisjes. Ik zag slechts een pop waar ik mee kon spelen en was vooral onder de indruk van de Barbiekeuken, omdat daar zoveel servies bij zat.
Kinderen kijken anders naar dingen. Zo herhaalt mijn dochter alleen regelmatig een zinnetje uit Jip en Janneke dat één van de moeders weleens zegt. “Ik blijf niet aan de gang”. En daar moet ik dan vooral om grinniken